به علت رو به اتمام بودن فرکانس‌های راديويي قابل‌استفاده و قيمت بسیار بالای باند فرکانس در کشورهای مختلف ، بهینه‌سازی استفاده از طیف فرکانسی قابل‌استفاده ،بسیار حیاتی به نظر می‌رسد. با اندازه‌گیری‌های صورت گرفته، مشخص‌شده بسياري از طیف‌های باارزش فرکانس، مورداستفاده قرار نمی‌گیرد که می‌توان نتیجه گرفت که کمبود طيف ناشي از سیاست‌های مديريت طيف است نه از کمبود فيزيکي فرکانس قابل‌استفاده. رادیو شناختی به‌عنوان یک رویکرد جدید جهت مقابله با محدودیت‌های طیفی موردتوجه قرارگرفته است. بااین‌حال، برخی از چالش‌ها ازجمله حفاظت از کاربران دارای مجوز در برابر استفاده فرصت‌طلبانه رادیوهای بدون مجوز وجود دارد. در این مقاله در مورد ارتباطات مشارکتی در هر دو شبکه‌های متمرکز و غیرمتمرکز بحث می‌شود و روش‌های جدیدی برای حفاظت از بهره‌برداری فعلی سرویس‌های رادیویی مجوز دار پیشنهاد می‌شود .

واژه‌های كليدي: شبکه‌های راديو شناختي ،تکنیک‌های مشارکتي، طیف فرکانسی،شبکه‌های متمرکز، شبکه‌های غیرمتمرکز.